انصار الخميني (ره) :: جزم اندیش کیست؟

تاريخ انتشار: 24 اسفند 1402 ساعت 22:54:10

یادداشتی از: آقای میکائیل جواهری
جزم اندیش کیست؟

جَزمیت، خشک‌اندیشی یا دُگماتیسم یا جزم گرایی (Dogma)، کسی است که نمی‌تواند ذهنیت و عقایدش را عوض کند. جزم اندیش، عقایدش را از پیش پذیرفته و اگر هزار دلیل در رد عقایدش ارائه شود، باز هم همان حرفهایش را تکرار می‌کند. بنابر این جزم اندیش، چشم خود را به روی واقعیت‌ها بسته و هر آنچه که با عقایدش سازگار نباشد را انکار می‌کند. جزم اندیش از محیطش بازخورد نمی‌گیرد و به حرف مخاطبانش گوش نمی‌دهد. عدم تحمل و مدارا، از ویژگی‌های جدایی ناپذیر جزم اندیشان است. جزم اندیش، زیاده‌گوی است حتی اگر حوصله همه از حرفهایش سر برود. جزم اندیش، از خود راضی است و خود را عاری از خطا می‌داند زیرا نه به انتقادهای دیگران گوش می‌دهد و نه دست به خود انتقادی می‌زند. از نظر جزم اندیش، مردم به دو دسته تقسیم می‌شوند، کسانی که با او موافقند و کسانی که با او مخالفند. جزم اندیش در یک توهم شدید به سر می‌برد و نسبت به عقاید نادرستش، باوری کورکورانه پیدا می‌کند. حاضر است به خاطر عقایدش، خود و دیگران را نیست و نابود کند و این کار خود را کاملاً صحیح می‌پندارد. جزم اندیشی ویروسی است که هر کسی را می‌تواند مبتلا کند: دیندار، آتئیست، مارکسیست، معنویت گرا، دانشمند، هنرمند، فیلسوف و... راهکار و راهبرد: اگر می‌خواهید جزم اندیش نباشید: اول این که از هیچ کس به خاطر عقیده‌اش متنفر نباشید و کسی را به خاطر عقیده‌اش دوست نداشته باشید، یعنی در دام مریدی و قطب پرستی نیفتید. عقاید و افکار و زوایه نگاه انسان‌ها در طول زمان عوض می‌شود، حتی به خاطر عقاید خودتان هم دست به ریسک نزنید و خود را به خطر نیاندازید چون عقاید خودتان هم ممکن است تغییر کند. دوم این که قدرت مدارا و تحملتان را بالا ببرید حتی نسبت به مخالفانتان. سوم این که خود انتقادی را فراموش نکنید. بگذارید قبل از این که وقایع زندگی، نادرستی عقایدتان را نشانتان دهد خودتان با انتقاد از خویش، نقاط ضعف سیستم عقیدتیتان را پیدا کرده و در رفع آن بکوشید. انسان در طول زمان جسمش تکامل می‌یابد، روح و فکر نیز همین‌طور است، پس بگذارید تکامل بیابد و روز به روز، نو و بروز شود.